Μικροσπηλιά

Συνοικισμοί: Βατάτσι, Πάλιαρι, Φτεριώνα, Μυλόλιθος (Δημούνια) και Κεραμάς.

Η Μικροσπηλιά βρίσκεται στους πρόποδες των Τζουμέρκων και σε υψόμετρο 720 μ. Απέχει 47 χλμ από την Άρτα και 60 χλμ από τα Ιωάννινα. Είναι από τα ωραιότερα χωριά της οροσειράς των Τζουμέρκων.

Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Σερέσι ή Σερές (Κερασιά), σλαβικής πιθανότατα προελεύσεως. Στο καταπληκτικό και καταπράσινο τοπίο, με πολλά νερά, πολύχρωμα χωράφια, καρποφόρα δέντρα, κλήματα και κεραμοσκεπείς πέτρινες κατοικίες, δεσπόζει ο σφαιρικός πευκόφυτος λόφος της Μπρίνιας. Στην κορυφή του λόφου προβάλλει ο πέτρινος σταυροειδής, βυζαντινού ρυθμού, ναός της Παναγίας, μέσα στα πανύψηλα πεύκα και με καταπληκτική θέα. Οι Μικροσπηλιώτες ασχολήθηκαν με την οικιακή τους οικονομία, καλλιεργώντας τα χωράφια τους και εκτρέφοντας περιορισμένης κλίμακας κτηνοτροφία. Συστηματική υπήρξε η ενασχόλησή τους με το επάγγελμα του κτίστη, περίφημη τέχνη που από παλαιά ανθούσε στην περιοχή. Οργανωμένοι συντεχνιακά σε «μπουλούκια» ταξίδεψαν σε αρκετές περιοχές της Ελλάδος, ανεγείροντας δημόσια κτήρια, όπως γεφύρια, εκκλησιές και σχολεία, μα και ιδιωτικές κατοικίες.

Σήμερα η Μικροσπηλιά είναι ένας από τους πλέον καλοδιατηρημένους ορεινούς οικισμούς της Ηπείρου, με όμορφες οικίες και περιποιημένα μνημεία, στην αγκαλιά μιας σπάνιας φυσικού κάλους περιοχής. Στην κεντρική πλατεία της Μικροσπηλιάς βρίσκεται το διώροφο λιθόκτιστο κτήριο του σχολείου στη θέση που φέρει την ονομασία «Παλαιοκκλήσι» και είναι ιδιοκτησία του Ιερού Ναού των Ταξιαρχών. Πιθανότατα πρόκειται για το προγενέστερο Kουτσέκι της περιοχής, δηλαδή, τον χώρο συγκέντρωσης και αποθήκευσης σιτηρών. Μία περιπατητική Διαδρομή που αξίζει να κάνετε στο χωριό είναι η «Μικροσπηλιά → Μπρίνια → Δασικό χωριό». Στο χωριό θα βρείτε παραδοσιακά ταβερνάκια.